تحلیل ساختمانها یا خانههای خشتی
در گذشته ساختن خانههای خشتی بسیار رایج بوده است. در آن زمان مصالح جدیدی نبوده و جنس مصالح ساختمانها از خشت، ملات ساروج، ملات کاه گل و غیره بوده است. این مصالح بیشتر از مواد طبیعی درست میشدند. بهطورمثال ملات کاه گل که از خاک رس و آب درست میشده و ملاتی آب بند و عایقی مناسب بوده است. برای آنکه این ملات پس از خشک شدن ترک نخورد و مانع نفوذ آب شود به این ملات کاه اضافه میکردند.
همانطور که گفته شد، اکثر مواد و مصالح ساختمانهای خشتی و قدیمی، طبیعی بوده اند. به اینگونه معماری که از مواد و مصالح طبیعی استفاده میشود معماری ارگانیک میگویند. ابتدا دیوارها را از خشت میساختند. ابعاد هر خشت در گذشته ۴۰*۴۰ بود و بعداََ کمی تغییر کرد و خشتهایی با ابعاد ۲۰*۲۰ و ۲۰*۳۰ ساخته شد و مورد استفاده قرار گرفت.
استفاده از خشت در دیوار چینی باعث میشد که حجم و وزن دیوارها زیاد شود. از آنجایی که خشت یکی از مصالح سنگین وزن ساختمانهای دوره گذشته بود و حتی باعث میشد که حجم دیوارها زیاد شود، اکثر فضاهای زمین به تصرف دیوارها در میآمد. گاهی اوقات قطر یک دیوار خشتی ۸۰ سانتیمتر بود و گاهی ۱۰۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر نیز می رسید که اکثر فضای زمین را اشغال میکرد.
ساخت سقف ساختمانهای خشتی
بعد از دیوار چینی با خشت نوبت به پوشش سقف میرسید. سقف این ساختمانها با خشت پوشیده میشد و در چند دوره بعد آجر جایگزین آن شد. سقفها را به صورت طاق (گنبدی شکل) با خشت یا آجر میساختند و از ملات گل برای چسباندن خشتها و یا آجرها استفاده میکردند. هنگامیکه پوشش سقف به اتمام میرسید برای عایق کردن سقف در مقابل رطوبت، روی سقفها را با ملات کاهگل می پوشاندند.
بعد از اتمام سقف نوبت به پوشش داخلی دیوارها و سقفها میرسید. در گذشتههای خیلی دور ملات کاه گل برای پوشش داخلی هم استفاده میشد که بعدها با وارد شدن گچ به عرصه ساختمانسازی، روی کاهگل را با گچ میپوشاندند.
معرفی فضاهای یک خانه خشتی
فضاهای یک خانه خشتی عبارتاند از:
- سکو
- سر در ورودی
- در ورودی
- هشتی
- دالان
- ایوانها
- حیاط و اتاقهای اطراف آن
- حوض
- آشپزخانه
- سرویسها
با گذشت زمان ساختمانهای خشتی ساخته شدند که برخی از آنها هنوز هم پا برجا هستند و مورد استفاده قرار میگیرند. بهطورمثال خانههای خشتی در یزد و کرمان وجود دارند که دارای فضاهای زیر هستند:
- ورودی
- سرسرا (هال)
- مهمان خانه (پذیرایی)
- راهرو
- اتاقهای خواب و اتاق انباری
- حیاط خلوت
- حیاط
- آشپزخانه
- سرویسهای بهداشتی
- گاراژ (پارکینگ)
خصوصیات خانههای خشتی یا قدیمی
اکثر این خانههای خشتی گود هستند یعنی از تراز کوچه یک یا دو پله به پایین قرار گرفتهاند. بهدلیل داشتن سقف گنبدی شکل و ارتفاع بیشتر سقف، این خانهها نسبت به خانههای جدید خنکتر میشوند. درصورتیکه این ساختمانها در فصل زمستان کمی سردتر از سایر ساختمانها هستند.
اکثر این ساختمانها برای رفع گرمای تابستان در گذشته بادگیر داشتند که سیستم خنک کننده خوبی در آن زمان محسوب میشد. خانههای خشتی همچنین فضاها و اجزاهای متفاوتی نسبت به ساختمانهای جدید داشتند. بهطورمثال یک راه پله داشتند که به پشت بام منتهی میشد یا در دیوار طاقچههایی میساختند که روی آن وسایلی مانند کتاب، آینه شعمدان، گلدان و اشیاء تزئینی و غیره قرار میگرفت.
خانههای خشتی، نعل درگاههای چوبی داشتند که پس از مدتی توسط موریانهها از بین میرفت و میبایست آنها را دوباره بازسازی کنند.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!