سبد خرید
0

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

تلفن گویا: 034-34370360

معماری بین النهرین درآسیا

معماری بی نظیر بین النهرین درآسیا

معماری بین النهرین یکی از مراکز تمدن قدیم در آسیا است، که به وسیله آن رودخانه های فرات و دجله از هم جدا می شوند. این دو رود از کوه های ارمنستان سرچشمه گرفته و با فاصله زیادی از یکدیگر به طرف جنوب سرازیر شده و با سرعت زیادی از معابر عمیق عبور می کنند. در حوالی بغداد فاصله دو رود از یکدیگر در حدود سی کیلومتر است ولی از این به بعد فاصله آن ها از هم بیشتر شده و به اراضی جلگه های بین النهرین سفلی می رسند و در قورنه به هم پیوسته و از اروند وارد خلیج فارس می شوند.

سرزمین بین النهرین مرکز یکی از تمدن هاست، در واقع با این توصیف بسیار کوتاه می توان گفت که تمدن های این منطقه نه تنها تأثیر عمیقی بر اقوام و ملل هم جوار داشتند، بلکه از طرفی هم بی تأثیر از آن ها نبودند و نخستین تمدن شناخته شده این سرزمین را سومریان تشکیل دادند.

سومر در اوایل هزاره چهارم پیش از میلاد در معماری بین النهرین

سومر، تقریباََ در اوایل هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح حادثه ای عظیم در بین النهرین به وقوع پیوست و آن ساکن شدن دره های بزرگ رودخانه ها بود. پس از این حادثه نوشتن، هنر، معماری ساختمانی و شکل های جدید حکومتی پدیدار گردید. معماری سومر در خدمت معابد و برعکس آن معماری مصر در خدمت آرامگاه های پادشاهان مصری است.

سومریان مردمی کشاورز بودند که طرز مهار کردن سیل را آموخته و شهرهایی با دیوارهای قطور ایجاد کردند. مانند؛ «اروک» یا وارکای امروزی، «لاگاش» یا قلوه کنونی، اقوام سامی از صحرای غربی آمدند و همه چیز را از سومریان آموختند و شهرهایی مانند: کیش، آکد، ماری و بابل را ساختند. پادشاهان مهمی مانند، سارگون اکدی، حامورابی بابلی در میان آن ها شهرت بیشتری یافتند.

اروک بزرگترین شهر سومری در معماری بین النهرین

اروک بزرگترین شهر سومری، دو مجموعه بزرگ پرستشگاهی داشت. اولی به نام معبد «انانا» از آن «اینانا» الهه عشق بوده، دیگری به «آنو» خدای آسمان بود. هر کدام از اینها دو مجموعه دارای چند پرستشگاه بودند که قدیمی ترین آن در دوره «اروک» ساخته شدند. قدیمی ترین معبد حفظ شده مجموعه «انانا» به «می اسنگ آهک» معروف بوده، زیرا دست کم بخش های پایینی دیوارهای آن از این سنگ ساخته شده است. این نکته زمانی شایان توجه بوده که به خاطر بیاوریم در جام بین النهرین هیچ گونه سنگ ساختمانی یافت نمی شد.

این پرستشگاه فضایی به ابعاد ۷۶۸۳۰ متر را در بر می گرفت و از یک تالار مرکزی و اتاق های متقارن جنبی تشکیل شده که یکی از این ها در هر طرف پله هایی داشت که به بام می رفت. مهم ترین اتاق ساختمان، در جناح کوتاه جنوبی، به تالار مرکزی باز می شد و دو اتاق جنبی در دو سوی آن قرار داشت. در حالی که نقشه و طاقچه های این معبد از الگوهای امرسوم پیروی می کنند. استفاده از سنگ آهک در آن استثنایی است.

معبد ستون درمعماری سومر

در مرحله بعدی، ساختمانی جانشین «معبد سنگ آهک» شد که از آن هم عظیم تر بود و به «معبد ستون» معروف است. این ساختمان که هنوز به طور کامل حفاری نشده بر سکویی آجری قرار داشت و از طریق یک دروازه یا ستون بندی به  آن وارد شده و  از دو ردیف ستون عظیم آزاد تشکیل می گردید.

هر ردیف دارای چهار ستون بود که قطر هر کدام به ۲ / ۶ متر می رسید.  این ستون ها و دیوارهای محوطه کنارشان، که به صورت یک سلسله نیم ستون ساخته شده بودند و نیز سکوی ساختمان، همه با نوعی موزاییک متشکل از مخروط های گلی تزئین شده و این هم یکی از ویژگی های معماری پرستشگاه های سومری است به این صورت که طرح های منظمی را با کنار هم قرار دادن قاعده مخروط هایی از گل پخته به وجود می آوردند و این مخروط ها را که همیشه به رنگ سرخ، سیاه و سفید بود در گچ دیوارها نصب می کردند.

به نظر می رسد که طرح این تزئینات تقلیدی از نقش پارچه باشد. از این مخروط های گلین همه جا دیده می شود، اما معبد دیگری در «اروک» میان دو مجموعه «انو» و «اینانا» قراردارد که در آن از مخروط های سنگی (سنگ های آهکی سرخ و سیاه و مرمر «سفید») استفاده شده است.

معبد ستون درمعماری سومر

 معماری بین النهرین پرستشگاه نمودار کوشش انسانی

هر معبد روی سکوی افراشته ای قرار دارد که با ساختن معبد بعدی مرتفع تر می شود تا این که آخرین پرستشگاه روی تپه عظیم مصنوعی قرار می گیرد که همان زیگورات است. در بین النهرین پرستشگاه نمودار کوشش انسانی عظیمی بود که برای ساختن آن به کار می رفت. ساختمان معبد با کار داوطلبانه و تعاونی انجام می شد. پرستشگاه را به معنی واقعی به عنوان محل اقامت خدا (الهه) تلقی می کردند.

هر شهروندی به یکی از پرستشگاه های شهر وابسته بود و کل جامعه شهر حتی بردگان، به نام «مردم نانا یا مردم نینهورساگ» و غیره نامیده می شد. در بین النهرین زمان سومریان و حتی پیش از آنان معماری در خدمت مذهب بود. در حقیقت معماری و هنر را مذهب تعیین می کرد. به عنوان مثال، نقشه شهر، این مرکزیت خدا را در زندگی خود نشان می دادند، زیرا معبد خدا هسته ساختمانی با عظمت آن را تشکیل می داد.

این معبد نه فقط کانونی برای این شهر بلکه مرکز فعالیت های اداری و اقتصادی آنان محسوب می شد. معبد در واقع مرکز قلمرو خدایی بود که در نزد مردم زمین دار، رمه دار بزرگ و ثروتمند و نگهبان شهر به شمار می رفت .

 

 معماری بین النهرین پرستشگاه نمودار کوشش انسانی

 

پرسپکتیو بازسازی شده از معبد خفاجه هزاره سوم ق.م

پرسپکتیو بازسازی شده از معبد خفاجه هزاره سوم ق.م بهترین بخش مجتمع و در واقع شناخته شده ترین ساختمان در دره بین النهرین معبد بود که، زیگورات نامیده می شد. اکثر مورخان و محققان معتقدند که زیگورات را سومری ها به وجود آوردند. فرم و نام زیگورات که در دوره های بعد مشخص شد، در زمان سومری ها به معنای کوه بود که بعدها نیز مورد استفاده بابلی ها قرار گرفت. زیگورات در زبان بابلی به معنای سکو یا بنای پله پله ای بوده که عرض و طول هر طبقه از اشکوبه پایین تر، کمتر است.

از چگونگی پیدایش یا نقش این ساختمان های عظیم و چندطبقه خشتی اطلاعی به دست نیامده است. بعضی ها این ساختمان ها را پلکان هایی از آسمان یا کوه های ساختگی توصیف کردند. بیشتر دولت شهرهای ویران شده سومر، اور، وارکا، نیپور، لارسا و اريدو و هم چنان درپای زیگورات ها که به دوره سومری نوین که از سده بیست و دوم تا سده بیست و یکم پیش از میلاد مربوط می شود. معماران کوشیدند، بلندترین و کوه پیکرترین بنای ممکن را روی زمین برپا کنند.

نحوه ساخت و مصالح معماری زیگورات

برای ساخت یک زیگورات نخست کوهی از خشت خام بر روی شالودهای عظیم به ارتفاع ۱۵ متر دو طبقه، سوار بر روی هم قرار دارند که به ترتیب کوچک تر می شوند و از آن دو احتمالاََ طبقه بالا در حکم پی زیارتگاه بوده است. پلکان خرپشت های هریک با یکصد پله در یک نقطه به دروازه برج دار زیگورات می رسند و از آن جا احتمالاََ پلکان دیگری به زیارتگاه یعنی مرکز نمایش های آیینی منتهی می شود. ساختمان زیگورات اور کوه محکمی از خشت خام با نماسازی ضخیمی از آجر با ملات قیری است.

آجر با ملات قیر را به این علت در نماسازی به کار می بردند که بر قدرت و استحکام آن در برابر سیل ها و دیگر عوامل طبیعی را افزایش می دهد. احتمالاََ هرکدام از طبقات ساختمان زیگورات رنگ مخصوص به خود را داشت و بر روی آن درختکاری یا گل کاری شده بود.

 

نحوه ساخت و مصالح معماری زیگورات

پرسپکتیو و نقشه زیگورات اور (سومر) معماری سومری ها از مصالح آجر، گل، قیر و خشت برای زیر کار، ولی آجرجوش و گاهی آجرهای لعاب دار برای روکار (نما) استفاده می شد. چوب نیز در این معماری به کار می رفت. در واقع اساس و پایه معماری سومری که بعدها آکادیها و بابلی ها هم از آن تقلید و اقتباس نموده اند، از جرز، قوس و طاق های گهواره ای بود. این عنصر بنیادی از هزاره سوم قبل از میلاد وجود داشته، که به سرزمین های شمالی بین النهرین اشاعه یافته است. هنر سومری، هنر دینی (کاهنی) تشریفاتی و مبتنی بر پرستش خدایان گوناگون و نیز بزرگداشت فرمانروای روحانی بوده است.

معماری جذاب دوره آکاد

معماری دوره آکاد، تاریخ سابقه به سلطنت رسیدن بنیانگذار سلسله پادشاهان است. آكاد را که نامش سارگون بود، حدود سال ۲۳۰۰ ق.م می دانند. با روی کار آمدن تغییرات شگرفی که دنیای آن زمان تا آن روز به خود ندیده بود، نخستین بار قدرت سیاسی را در ناحیه وسیعی از بین النهرین تحت تسلط سامیان که با حکومت سوم مخالفت می کردند، ایجاد نمودند و یک حکومت مرکزی بنیانگذاری کردند. سارگه و جانشینانش، میراث سومری خود را حفظ کرده و آن را هم با سلاح قدرت و هم با توسعه عالی هنرها محفوظ نگه داشتند.

اگر شهرهای اصلی امپراتوری آکاد یعنی شهرهای «سیپار»، «شاماش» (خدای خورشید) و شهر ایشتار (الهه عشق) کشف شده و حفاری گردیده، قطعاََ نتایج عمده تری درباره معماری آن دوره به دست می آید. یکی از آثار مهمی که از این دوره به جای مانده، کاخی در تل براک است که احتمالاََ متعلق به زمان نارامسین باشد. هر ضلع آن حدود ۱۰۰ متر و دارای دیوارهای ضخیم به قطر ۱۰ متر، که آن را در برگرفته، تنها راه ورود به بنا در دیوار غربی قرار دارد که دروازه ای با دو برج بزرگ در دو سوی آن واقع شده و دارای دو حیاط کوچک، یک حیاط بزرگ، هشتی و اتاق های جانبی است.

 

معماری جذاب دوره آکاد

کاخ قدیمی دراشور دوره آکاد

 کاخ دیگری به این دوران نسبت داده شده که در آشور قرار دارد و به کاخ قدیمی مشهور است. دلیل انتساب این کاخ به دوران آکاد وجود کتیبه ای بود که به هنگام حفاری از زیر پی دیوارها به دست آمد. نقشه این بنا شبیه کاخ نارامسین در تل براک است. این کاخ بنایی چهار گوشه بوده با یک ورودی که در ضلع شمالی آن قرار گرفته است. یک حیاط مرکزی بزرگ چهار گوشه با چند حیاط کوچکتر و اتاق های کوچک به دور آن نقشه این کاخ را تشکیل می دهد.

 

کاخ قدیمی دراشور دوره آکاد

در دوره آکاد معمارانی بودند که نقشه خانه های مسکونی شهروندان را طبق نظر کارفرما تهیه می کردند. شاهد این مدعا لوح گلی است که از تلو (قلوه) به دست آمده و روی آن نقشه یک منزل مسکونی طرح شده و این کهن ترین نقشه ساختمانی بوده که موجود است. در روی این نقشه محل قسمت های خانه به خط میخی آکادی نوشته شده است.

 

معماری بابل کهن چگونه است؟

معماری بابل کهن: سلسله بابل قدیم که به وسیله شخصی به نام سومو – آبوم تأسیس یافته بود، از لحاظ سیاسی و گسترش تمدن در دوران سلطنت حامورابی به اوج خود رسید. هرچند که این دوران باعظمت بیش از مدت کوتاهی نپایید، اما حامورابی موفق گردید تا با فتوحات خود بار دیگر ایالات متحده ای را تشکیل دهد که قدرت سیاسی و نظامی آن به دست سامی نژادانی بیفتد که از قرن ها پیش به طور هسته ای در سراسر سرزمین های سومر، آكاد از «حلب» تا «لارسا» و از سواحل شرقی دریای مدیترانه تا کوههای غربی ایران نفوذ کرده بودند.

تمدن بابل، اختلاف زیادی با تمدن سومریها نداشت. زبان بابلی غیر از زبان سومری بود، ولی با همان خط نوشته می شد، در هنر و مذهب آنها تفاوتی نبود و چنین به نظر می رسد که فقط خدایان را به نامهای تازه ای می خواندند. «مردوک» که خدای بابل بود، بزرگترین خدایان به شمار می رفت و پس از خدایان متعدد دیگری از قبیل «بعل» خدای زمین و «شاماش» خدای «ایشتار» به الهه جنگ و عشق و تعداد زیادی فرشتگان خوبی و بدی قرار داشتند.

معماری بناهای بازمانده از دوره بابل کهن 

معماری بناهای بازمانده از دوره بابل کهن به دو دسته عمده تقسیم می شوند:

معابد: از این دوره تنها تعداد کمی از بناهای مذهبی شناخته شد. معبد آشور یکی از این بناها است که به خدای بزرگ ملی آشوری ها «آشور» تعلق دارد و به دست او بنا گردیده است. اگرچه این معبد کاملاََ از بین رفته اما از روی پی بنا می توان نقشه آن را تهیه نمود. این معبد برفراز بلندترین نقطه شهر قرار دارد. و نقشه آن عبارت از یک حیاط مرکزی و سه حیاط کوچک تر که اتاق های آن ها را در برگرفته است.

هریک از حیاط ها یا اتاق های مربوط به آن یک واحد ساختمانی را به وجود آورده است. معبد ایشچالی  که پس از سقوط سلسله سوم «اور» به وسیله «اپیق- ادد» دوم بنا گردیده، متعلق به دوران حکومت مستقل «اشنونا» است. این معبد به یک نوع الهه مادر به نام «ایشتارکی کی توم» هدیه شد. با این که ساختمان معبد بر روی یک مصطبه قرار گرفته اما محراب اصلی که در انتهای بخش غربی آن قرار دارد، بر روی سکویی بلندتر استوار شده است. معبد دارای ورودی های متعدد، یک حیاط بزرگ و سه حیاط کوچک بوده که زوار طی مراحل خاصی به محراب اصلی دسترسی پیدا می کردند.

 

معماری بناهای بازمانده از دوره بابل کهن 

کاخ ها در معماری بین النهرین

کاخ ها: بابلی ها در زمان زمامداری خویش کاخ های بزرگی برپا کردند. یکی از بزرگ ترین آثار معماری که در بین النهرین باستان به انجام رسیده، کاخی باستانی «ماری» است. این بنا یکی از معتبر ترین آثاری بوده که اطلاعات جامعی از کاخ های دوران حامورابی در اختیار ما می گذارد. کاخ ماری مجموعه ای از تالارهای پذیرایی و بارعام است، که بر روی مصطبه ای ساخته شده  و دسترسی به تالار بارعام آن از طریق یک پله نیم دایره ای شکل امکان پذیر است. تزئینات آن عبارت از نقاشی های دیواری در شرح وقایعی که در دوران حکام بین النهرین رخ داد.

شاهکار معماری دوره آشور

سرزمین آشور به خاطر واقع شدن در بخش شمالی بین النهرین از لحاظ شرایط سخت اقلیمی و کوهستانی، اختلاف فراوانی با بابل در بخش جنوبی بین النهرین داشت. این ناحیه مسکن اقوامی بود که «میتانی» (مجیدزاده، ۱۳۷۴: ۱۵۵) نام داشتند و از مغرب مهاجرت کردند. همچنین اقوام دیگری از سومری ها و سامی ها از جنوب به این قسمت هجوم آورده بودند. نخستین زمامداران آشور خراجگزار امرای «اور» و «بابل» محسوب می شدند.

اما بعدها به اطاعت «کاسیها»  در آمدند و شهر آشور مرکز کشورشان گردید . آشوری ها در حدود ۸۰۰ق.م به یک امپراتوری عظیم و قدرتمند مبدل شد و همین امر موجب شد که در هنر و معماری پیشرفت چشمگیری داشته باشند. از لحاظ وضع اجتماعی، اخلاق و عادات، بازرگانی، صنعت و کشاورزی، آشور شباهت زیادی به بابل داشت و خدایان آشوری با اختلافی که در نام آن ها دیده می شد، در واقع همان خدایان بابلی بودند.

در زمینه معماری، شاهکارهای بزرگی به وجود آوردند. فراوانی سنگ در آشور موجب شد که بناهایی محکم تر از ساختمان های بابل ایجاد شود. در بناهای آشور گذشته از سنگ، آجر نیز به کار می رفت و شهرها را با دیوارهای عریض محصور می کردند، معابدی چند طبقه می ساختند و کاخ هایی زیبا که دارای ساختمان های متعدد بود به وسیله حیاط هایی از هم جدا می شدند.

ارگ ناتمام سارگون در خرساباد

 ارگ ناتمام سارگون دوم پادشاه آشورکه درخرساباد ساخته شده است. با نقشه بلند پروازانه ای که دارد، بازتابی از اطمینان شاهان بزرگ به قدرت همواره پیروزمند خویش است. این کاخ مساحتی نزدیک به ۴۰۰ هزار متر مربع و بیش از ۲۰۰ حیاط و اتاق داشت. این کاخ، روی تپه ای با بلندی تقریباََ ۱۵ متر با مساحتی نزدیک به یک و نیم کیلومتر مربع قرار داشت. شاید کاخ را به این دلیل در سطحی مرتفع ساخته اند که از سطح سیلاب ها بالاتر باشد ولی همین بلندی باعث می شد که مقر پادشاه در نقطه ای بین خانه های زیردستانش و خدایان واقع شود.

با آن که سازندگان کاخ در صدد ایجاد تقارن بوده اند، ولی خود کاخ نقشه های آشفته دارد و مجموعه ای از اتاق ها و تالارهای چهار گوش را دربر می گیرد که خوشه وار گرداگرد حیاط های چهارگوش ساخته شده اند. شکل اتاق های دراز و باریک دیوارهای جانبی حکایت از آن دارد که اتاق هابا تاق های گهواره ای خشتی پوشانده شده بودند. این مفیدترین و علمی ترین روش مسقف کردن ساختمان ها در منطقه ای بود که نه الوار کافی و نه سنگ های مناسب داشت.

آثار ساختمانی در پشت حیاط اصلی هر ضلعش به ۹۰۰ متر می رسد که در جنب اقامتگاه پادشاه قرار داشت. سارگون در همین جا مأموران بیگانه را رسماََ در اتاق دراز بلند و پر تلألو خویش به حضور می پذیرفت. میهمانان خارجی از یک حیاط بزرگ دیگر وارد می شدند، از دروازه مرکزی بین دیوهای غول آسای نگهبان که نزدیک به چهار متر ارتفاع داشتند می گذشتند و به حضور پادشاه تاج دار بار می یافتند.

 

ارگ ناتمام سارگون در خرساباد

معبدزیگورات معماری بین النهرین

علاوه بر مجموعه حیاط ها، اتاق تاجگذاری، اتاق های دولتی، حرم، آبریزگاه ها، حمام ها و اتاق نگهبانان کل کاخ را تشکیل می دادند. معبد اصلی زیگورات نیز در این ارگ قرار داشت. زیگورات «خرساباد» احتمالاََ هفت طبقه داشته، که چهار تای آن تا به امروز حفظ شده اند. ارتفاع هر طبقه پنج و نیم متر بوده که هریک رنگی متفاوت با دیگری دارد.

برای دستیابی به این زیگورات، پلکان خرپشت های حلزونی شکل پیوست های دور تا دور ساختمان از کف پایین ترین طبقه تا نوک بالاترین طبقه ساخته شده بود. نمای کاخ از پس یک دیوار تنومند کنگره دار که در دو طرف دروازه طاقدارش دو برج چهار گوش قرار گرفته، دیده می شد. دور تا دور طاق و برج ها و نیز روی برج ها را با نوارهایی از کاشی های لعاب دار با رنگ های درخشان پوشانده بودند. از دروازه اصلی کاخ، دو گاو بالدار غول پیکر با سر آدم پاسداری می کردند که مشابه آن را در آثار به جا مانده از تخت جمشید می توان دید.

 

هنر آشوری آمیخته ای از هنر سومر و بابل

هنر آشوری آمیخته ای از هنر سومر و بابل است. با توجه به ویژگی های اقلیمی و جغرافیایی آن تکامل، رشد هنر و معماری آشوری در حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد صورت گرفته و تا انهدام پایتخت آن ها در زمان پادشاهی نیرومند نینوا دوام یافت و در این زمان از مصالح سنگ بیش از آجر و خشت استفاده می کردند. این ساختمان ها درهای بزرگی داشت که بر جدار دیوارهای سنگی درها نقوش و تصویرهایی رسم می کردند.

دیوار بناها با کاشی های لعابی ومنقوش پوشیده می شد. موضوع هایی که درحجاری و پیکره سازی مورد استفاده قرار می گرفت، مجسمه خدایان و پادشاهان و نقش گاو بالدار با سر انسان، لشکرکشی و مراسم دینی بود، یعنی موضوعاتی که حول محور فرمانروا دور می زد. در کتیبه ها نقوشی که بر دیوارهاحک شده معمولاََ صحنه هایی از جنگ یا شکار دیده می شود و باید دانست که پادشاهان آشور در ایامی که جنگ در کار نبود، وقت خود را به شکار به ویژه شکار شیر می گذراندند. برای نمونه می توان به موضوع نقوش برجسته و کاشی های نما و درون کاخ «آشور نازیرپال» در نیمرود و نینوا اشاره کرد.

هنر آشوری آمیخته ای از هنر سومر و بابل

 

معماری زیگورات در دوره سومری ها

شایان ذکر است که معماری زیگورات از دوره سومری ها تا زمان آشور تحول چشمگیری بخصوص از نظر ارتفاع یا تعداد طبقات و همچنین نحوه دسترسی از طریق پلکان ها داشته است. نکته ای دیگر که درباره معماری آشور که باید عنوان نمود، این است که آشوری ها هر چند شهرها، کاخ ها و قلعه های بسیاری را در کشورها و ملل هم جوار خود نابود کردند ولی به جز کاخ خرساباد در زمان حاکمیت سناخریب کاخی در نینوا برپا کردند که به کاخ جنوب غربی معروف است.

این بنا نقشه ویژه ای که دارد، متشکل از چند حیاط محصور با ردیف اتاق ها بوده، اما نحوه قرار گیری اتاق ها در پیرامون حیاط از نظر شکل و عملکرد با کاخ سارگون در خرساباد متفاوت است. در این کاخ نقوش برجسته فراوانی بر سطوح دیوارها ایجاد شده که موضوع این نقش های برجسته تاحدودی مشابه با کاخ سارگون است. تنها مورد اختلاف، وجود صحنه های صلح و آرامش بوده که به مراتب بیش از هر دوران دیگری است.

معماری جالب بابل جدید

«ناپولازار» حاکم بابل جدید که علیه آشوری ها سر به مخالفت برداشته بود، پس از سقوط نینوا، دومین امپراطوری بابل را تشکیل داد و این دولت متحد یا به تعبیر دیگر دست نشانده مادها به شمار می رفت. پسر وی «نبوکدنزار» در نتیجه فتوحاتی که در جنگ با مصریان، اقوام یهود و فنیقیها داشت، موجب شد که در دوره سلطنت او تمدن بابل  شهرت و اعتبار خاصی بدست آورد. تا آن جا که بابل جانشین نینوا شد و از بزرگترین و زیباترین شهرهای دنیا محسوب گردید.

حصار عظیمی این شهر را از خطر هجوم خارجیان حفظ می کرد و معابد و کاخ های مجلل و باشکوهی در آن ایجاد گردید. حتی در علوم مختلف نیز بخصوص در پزشکی و نجوم پیشرفت های چشمگیری حاصل شد. آثار معماری دوران بابل جدید نه تنها از نظر عظمت و زیبایی بسیار باارزش و بی نظیر هستند، بلکه از نظر رابطه آن ها با هنر قدیم بین النهرین و بازگشت به هنر اصیل اهمیت داشت.

نقشه معبد نین ماه در بابل

مثلاََ آشوری ها نقشه زمین محراب را از سیستم عرضی که مشخصه معبدسازی دوران قدیم بین النهرین بوده، به فرم طولی تغییر دادند. اما در این دوره با ساختن معابد جدید از فرم معابد عرضی قدیم دوران سومر و آکاد پیروی کردند، و مهم ترین اثر این دوران معبد «نین ماه» در بابل است.

نقشه معبد نین ماه در بابل از آثار مهم دیگر این دوره کاخی است که نبوکدنزار با آجر در شهر بابل ایجاد کرد. اتاق های کوچک این کاخ به طرز پیچ در پیچ باهم ارتباط داشته و طول و عرض بنای تمامی کاخ ۶۰۰×۹۰۰ پا بوده است. دیوار بیرونی کاخ باکاشی لعابدار رنگارنگ و نقش هایی از حیوانات، گل ها، گیاهان و نخل خرما پوشیده شده بود.

زیگورات عظیم معروف به بابل

در نزدیکی کاخ فوق الذکر زیگورات معروف بابل که بعدها در کتاب مقدس به برج بابل معروف گردید، ساخته شده و از آن زیگورات عظیم مردوک که به خدای حامی شهر بابل تعلق داشته، نام برده اند. این زیگورات دارای سه ردیف پله بوده که به طبقات بالا دسترسی داشت. دروازه ایشتار نیز یکی از آثار برجسته معماری شهر بابل در دوران جدید است. بیرون نمای این بنا با کاشی لعابدار به رنگ آبی تیره پوشیده شده و نقوش تزئینی آن عبارتند از؛ جانورانی مانند گاو و اژدها.

هنرمندان بابل نوین که از معادن تخته سنگ های ناحیه شمال سخت دور افتاده بودند، به جای برج های منقوش آشوریان آجرهای پخته و لعابدار به کار بردند. آجر العابدار ابتدا در آشور به وجود آمد اما اینک استفاده آن چه در تزئینات سطحی و چه در ایجاد نقش های برجسته ساختمان ها مرسوم شده بود. خاصیت متمایز این شیوه معماری در نزد بابلی ها در دروازه ایشتار با دروازه ارگ سارگون قابل مقایسه است.

دروازه ایشتار با جمع آوری هزاران قطعه آجرهای لعابدار روی سطح دیوار با ردیف های گاوها، اژدهایان و جانوران در حرکت دسته جمعی هستند. حالت لطیف وسرور آفرین مجموعه تزئینی با سردی قیافه عبوس هیولاهای نگهبان آشوری اختلاف کلی دارند. بنابراین معماری بابلی نسبت به معماری آشور با شکلی خشن و قهرآمیز ظاهر نشده است. این شاید یکی از ویژگی های بارن می بابلی در مصر جدید آن باشد.

زیگورات عظیم معروف به بابل

 

برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!

 

بیشترین ها
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

توسط
تومان